Πέμπτη 27 Ιουνίου 2024

Αλαίν ντε Μπενουά


Ο Αλέν ντε Μπενουά είναι γάλλος ακαδημαϊκός, φιλόσοφος, ιδρυτής του κόμματος Nouvelle Droite (Νέα Δεξιά) και επικεφαλής του γαλλικού think-tank GRECE (Ελλάδα), από τους κορυφαίους Ευρωπαίους διανοητές. Πριν από δεκαετίες είχε κυκλοφορήσει στα ελληνικά το σημαντικό βιβλίο του "Οι Ιδέες στα ορθά".
Όπως σημειώνεται: "ἡ γνώμη ἑνὸς καταξιωμένου Γάλλου διανοούμενου σὰν τὸν Ἀλαίν ντὲ Μπενουὰ ἔχει μεγάλη ἀξία". 
Παραθέτουμε την πρόσφατη συνέντευξη που παραχώρησε μετά τις ευρωεκλογές στο ισπανικό περιοδικό El Manifiesto. Αξίζει να μελετηθεί...

Τί γνώμη ἔχετε γιὰ τὴν ἀπόφαση τοῦ Προέδρου Μακρὸν νὰ διαλύσει τὴν Ἐθνοσυνέλευση; Τὸ θεωρεῖτε ἕνα ἀπαραίτητο μέτρο ἤ μία ἔνδειξη πολιτικῆς ἀστάθειας;

Πάνω ἀπ’ ὅλα ἦταν ἕνα ἀναπόφευκτο μέτρο. Ὕστερα ἀπὸ μία τέτοια ἐκλογικὴ καταστροφή [στὶς εὐρωεκλογές], πῶς θὰ μποροῦσε ὁ Μακρὸν νὰ παραμείνει σιωπηλός; Δὲν τὸ βλέπω ὡς ἔνδειξη πολιτικῆς ἀστάθειας, ἀλλὰ μᾶλλον ὡς τὸ λογικὸ ἀποτέλεσμα μίας διαδικασίας ἀνασύνθεσης, ποὺ ξεκίνησε πρὶν ἀπὸ περισσότερα ἀπὸ δεκαπέντε χρόνια. Σὲ κάθε περίπτωση, θὰ ἦταν σοβαρὸ λάθος νὰ θεωρήσουμε τὸ ἀποτέλεσμα τῶν εὐρωεκλογῶν ὡς ἕνα ἁπλὸ παροδικὸ κῦμα ὀργῆς. Ἡ διάγνωση ἔγινε ἐδῶ καὶ πολὺ καιρό. Ἀπὸ τὴν ἐξέγερση τῶν Κίτρινων Γιλέκων, χωρὶς νὰ προχωρήσουμε περαιτέρω, ὁ Ἐμμανουὲλ Μακρὸν ἔχει ἀποκρυσταλλώσει στὸ πρόσωπό του μία προκλητικότητα καὶ μία ἐχθρότητα σὲ μία ἄνευ προηγουμένου κλίμακα. Μὲ μία βιομηχανία ποὺ ἀντιπροσωπεύει ἤδη μόνο τὸ 10% τοῦ ἀκαθάριστου ἐγχώριου προϊόντος, ἕνα χρέος 3 τρισεκατομμυρίων, μία ἐξυπηρέτηση τοῦ χρέους ποὺ ὑπερβαίνει τὰ 55.000 ἑκατομμύρια ἐτησίως, 5 ἑκατομμύρια ἀνέργους καὶ 9 ἑκατομμύρια φτωχούς, γιὰ νὰ μὴν ἀναφέρουμε μία μαζικὴ μετανάστευση, ποὺ ἐπιθυμεῖ τὸ μεγάλο κεφάλαιο, ἡ ὁποία γίνεται ἀπὸ ὅλες τὶς πλευρὲς ἀντιληπτὴ ὡς συνώνυμο τῆς ἀνασφάλειας, οἱ ἁπλοὶ ἄνθρωποι συνειδητοποιοῦν ὅτι τὸ σύστημα ἔχει εἰσέλθει σὲ μία τελικὴ φάση. Ἡ διαδικασία ἔχει ἐπιταχυνθεῖ μόνο χάρη σὲ ἕνα «φαινόμενο καστανιᾶς», τὸ ὁποῖο ὁδήγησε σὲ ἕνα «ξαφνικὸ ποιοτικὸ ἅλμα», ποὺ ἔθεσε σὲ κίνηση τὶς τεκτονικὲς πλάκες. Γι’ αὐτὸ ἡ εὐρωπαϊκὴ ψῆφος μπορεῖ νὰ χαρακτηρισθεῖ ἱστορική.

Ἡ RN («Ἐθνικὴ Συσπείρωση») σημείωσε πρόσφατα μεγάλη ἐπιτυχία στὶς ἐκλογές. Ποιοί παράγοντες πιστεύετε ὅτι συνέβαλαν σὲ αὐτὴν τὴν αὔξηση τῆς ὑποστήριξης γιὰ τὴν RN;

Μόλις τὸ ἀνέφερα. Ἡ κύρια αἰτία τῆς ἐπιτυχίας τῆς RN, πέρα ἀπὸ τὴν γενικὴ ἀπαξίωση τῆς κυρίαρχης πολιτικῆς τάξης, εἶναι τὸ πραγματικὸ σχίσμα ὅλο καὶ μεγαλύτερου ἀριθμὸ πολιτῶν μὲ τοὺς «ἀπὸ πάνω». Τὰ κοινωνικὰ καὶ πολιτικὰ ρήγματα ποὺ πραγματοποιοῦνται σὲ ὁλόκληρη τὴν Εὐρώπη, ἀλλὰ ἀκόμη περισσότερο στὴν Γαλλία, σημαίνουν ὅτι ἡ πλειονότητα τῶν πολιτῶν δὲν μιλᾶ πλέον τὴν ἴδια γλῶσσα μὲ τὶς ἐνσωματωμένες ἤ ἀνώτερες τάξεις. Αὐτὸ ποὺ διακυβεύεται σὲ αὐτὴν τὴν κατάσταση εἶναι ὑπαρξιακό. Τὸ «κεντρικὸ μπλόκ» ἔχει χάσει κάθε ἀξιοπιστία λόγω τῆς ἀδυναμίας του νὰ τηρήσει τὶς ὑποσχέσεις του καὶ νὰ ἀντιμετωπίσει τὴν πραγματικότητα. Ὁ κύριος μοχλὸς τῆς ψηφοφορίας εἶναι ἕνα βαθὺ αἴσθημα κοινωνικῆς παρακμῆς, ποὺ ὁ Κριστὸφ Γκιγιούι (Christophe Guilluy) ἔχει ἐδῶ καὶ καιρὸ περιγράψει.

Ὁ Τζορντᾶν Μπαρντελὰ (Jordan Bardella) ἔχει λάβει διπλάσιες ψήφους ἀπὸ τὴν «προεδρικὴ πλειοψηφία», ἡ ὁποία πλέον ἀντιπροσωπεύει μόνο τὸ 15% τῶν ψήφων (καὶ μόνο τὸ 8% τῶν ἐγγεγραμμένων ψηφοφόρων!). Ἔχει ἐπιβληθεῖ σὲ ὅλες τὶς περιφέρειες, στὸ 94% τῶν δήμων καὶ σὲ ὅλες τὶς ἡλικιακὲς ὁμάδες, συμπεριλαμβανομένων τῶν νέων καὶ τῶν συνταξιούχων. Μποροῦμε, λοιπόν, νὰ μιλήσουμε γιὰ μία κοινωνιολογικὴ γενίκευση. Ἀντιμέτωπος μὲ μία τέτοια ἰσορροπία δυνάμεων, ὁ ἰσχυρισμός, ὅπως κάνει ὁ Ἐμμανουὲλ Μακρόν, ὅτι ὅλοι ὅσοι δὲν συμμερίζονται τὶς ἀπόψεις του ἀνήκουν στὰ «ἄκρα», ἁπλῶς δὲν εἶναι ἀξιόπιστος. Τὸ νὰ κατατάσσεις στὰ «ἄκρα» αἰτήματα τοῦ ἄνω τοῦ 50% τῶν Γάλλων σημαίνει, στὴν πραγματικότητα, ὅτι νομιμοποιεῖς τὴν ἀκροδεξιά!

Πῶς πιστεύετε ὅτι οἱ προσεχεῖς βουλευτικὲς ἐκλογὲς θὰ ἀναδιαμορφώσουν τὸ γαλλικὸ πολιτικὸ τοπίο;

Λογικά, τὰ ἀποτελέσματα τῶν βουλευτικῶν ἐκλογῶν θὰ πρέπει νὰ ἐπιβεβαιώνουν, ἀκόμη καὶ νὰ ἐνισχύουν, αὐτὰ τῶν εὐρωεκλογῶν. Ὑπάρχουν σίγουρα μεγάλες διαφορὲς μεταξὺ τῶν ἐκλογῶν ἑνὸς γύρου καὶ τῶν βουλευτικῶν ἐκλογῶν μὲ δύο γύρους ψηφοφορίας μὲ ἕνα πλειοψηφικὸ σύστημα, ἀλλὰ εἶναι ἐξίσου σαφὲς ὅτι ὅλες οἱ ἐκλογές, ὅποιες κι ἂν εἶναι, γίνονται ἀμέσως δημοψηφίσματα ὑπὲρ ἤ κατὰ τοῦ Ἐμμανουὲλ Μακρόν. Ὁ ἀνταγωνισμὸς εἶναι πλέον μεταξὺ τριῶν μπλόκ. Ὅμως, τὸ πλειοψηφικὸ μπλόκ, στὴν προκειμένη περίπτωση τὸ λαϊκὸ μπλὸκ ὑπὸ τὴν ἡγεσία τῆς Ἐθνικῆς Συσπείρωσης, εἶναι πολὺ ἑνωμένο, ἐνῶ τὰ ἄλλα δύο εἶναι μειοψηφίες καὶ εἶναι διχασμένες. Ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις, γινόμαστε μάρτυρες ἀπὸ πρῶτο χέρι τοῦ τέλους τοῦ μακρονισμοῦ.

Κάποιοι φαίνεται νὰ πιστεύουν ὅτι συντελεῖται ἡ ἕνωση τῆς δεξιᾶς, τὴν ὁποία ἀπαιτοῦν. Δὲν τὸ νομίζω. Ἡ RN δὲν ἑνώνει τὴν δεξιά, ἀλλὰ μᾶλλον ἀπορροφᾶ τοὺς ἀνταγωνιστές της. Το κίνημα Reconquête! («Ἀνακατάληψη») ἔχει ἤδη ἐκραγεῖ ὡς ἀποτέλεσμα τοῦ ἀνταγωνισμοῦ μεταξὺ τοῦ Ζεμοῦρ καὶ τῆς Μαριὸν Λὲ Πέν, πρᾶγμα ποὺ ἦταν ἀναμενόμενο, ἐνῶ οἱ Ρεπουμπλικανοὶ συνεχίζουν τὴν κάθοδό τους στὴν κόλαση: κάποιοι εἶναι καταδικασμένοι νὰ ἑνώσουν τὶς δυνάμεις τους μὲ τὴν RN, ἄλλοι νὰ γίνουν βοηθοὶ τοῦ Μακρόν, ἐνῶ ἐκεῖνοι ποὺ δὲν θέλουν οὔτε τὸ ἕνα οὔτε τὸ ἄλλο θὰ καταλήξει στὸ σκουπιδοτενεκὲ τῆς ἱστορίας. Παρεμπιπτόντως, εἶμαι βαθιὰ πεπεισμένος ὅτι τὸ μέλλον τῆς RN δὲν βρίσκεται στὴν ἕνωση τῆς δεξιᾶς, ἀλλὰ στὴν κατάρρευση τοῦ κέντρου.

Ταυτόχρονα μὲ τὴν ἄνοδο τῆς RN βλέπουμε μία αὔξηση τῆς ὑποστήριξης πρὸς τὶς ἀκροαριστερὲς φατρίες. Τί πιστεύετε ὅτι ὁδηγεῖ σὲ αὐτὴν τὴν παράλληλη ἐξέλιξη;

Δὲν πιστεύω στὸν «κόκκινο κίνδυνο», ὅπως δὲν πίστευα στὸ παρελθὸν στὸ «γυάλινο ταβάνι» ἤ στὴν «ὑγειονομικὴ ζώνη». Τὸ Νέο Λαϊκὸ Μέτωπο δὲν εἶναι τίποτα ἄλλο ἀπὸ ἕνα μέτριο ἄβαταρ τῆς NUPES («Νέα Λαϊκὴ Ἕνωση Οἰκολογικὴ καὶ Κοινωνική), καὶ ἡ βιασύνη γιὰ τὴν κατάρτιση ἑνός «προγράμματος» ποὺ δῆθεν ταιριάζει τόσο στὸν Γκλυκσμὰν ὅσο καὶ στὸν Ραφαὲλ Ἀρνῶ, στὸν Ὀλάντ καὶ στὸν Φιλὶπ Πουτοῦ εἶναι ἁπλὰ γκροτέσκο. Οἱ πομπὲς τῶν σπασμωπαθῶν, ποὺ βγαίνουν αὐτὴν τὴν στιγμὴ στοὺς δρόμους εἶναι μέρος τῆς «τακτικῆς τοῦ κάστορα» («νὰ βάλουμε φραγμό» στὴν ἀκροδεξιά), ποὺ πάνω ἀπὸ ὅλα τοὺς κάνει νὰ μοιάζουν μὲ δεινοσαύρους. Αὐτοὶ οἱ ἄνθρωποι, ποὺ μποροῦν νὰ δοῦν τὸν δρόμο πρὸς τὰ ἐμπρὸς μόνο κοιτάζοντας στὸν καθρέφτη, δὲν ἔχουν τίποτα ἄλλο νὰ κάνουν παρὰ νὰ οὐρλιάζουν γιὰ τὴν «ἐπιστροφὴ τοῦ φασισμοῦ» σὲ μία ἐποχὴ ποὺ ἡ πλειονότητα τοῦ κόσμου ἀνησυχεῖ περισσότερο ὄχι γιὰ ἕναν ἀνύπαρκτο «φασισμό» ἀλλὰ λόγω τῆς ἴδιας τῆς πραγματικότητας τῆς αὐξανόμενης ἀνασφάλειας, τῆς πτώσης τῆς ἀγοραστικῆς δύναμης, τοῦ κοινωνικοῦ ἀποκλεισμοῦ καὶ τῆς γενικευμένης ἐργασιακῆς ἀνασφάλειας.

Τὸ Νέο Λαϊκὸ Μέτωπο μπορεῖ νὰ ἐλπίζει μονάχα σὲ ἕνα πρᾶγμα: νὰ ἀποτρέψει τὴν ἀπόλυτη πλειοψηφία τῆς Ἐθνικῆς Συσπείρωσης στὸν δεύτερο γῦρο. Αὐτὸ θὰ ἐπιταχύνει μονάχα τὴν πορεία πρὸς τὸ χάος.

Πῶς πιστεύετε ὅτι αὐτὲς οἱ πολιτικὲς ἀλλαγὲς θὰ ἐπηρεάσουν τὴν γαλλικὴ κοινωνία ὅσον ἀφορᾶ τὴν κοινωνικὴ συνοχὴ καὶ τὴ δημόσια πολιτική;

Ὅλα ἐξαρτῶνται ἀπὸ τὸ πῶς θὰ ἐξελιχθεῖ ἡ συγκατοίκηση, ἂν ὑπάρξει, καὶ τί θέλει νὰ κάνει καί, πάνω ἀπ’ ὅλα, τί εἶναι ἱκανὸς νὰ κάνει ὁ Ζορντᾶν Μπαρντελά. Ὁ ὑπολογισμὸς τοῦ Ἐμμανουὲλ Μακρὸν βασίζεται στὴν ἰδέα ὅτι εἶναι πάντα πολὺ δύσκολο γιὰ τὸν πρωθυπουργὸ ἑνὸς καθεστῶτος συγκατοίκησης νὰ ἐφαρμόσει τὴν πολιτικὴ ποὺ σκοπεύει νὰ ἀκολουθήσει. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ πιστεύει ὅτι, ἀντιμέτωπη μὲ προθεσμίες, ἡ Ἐθνικὴ Συσπείρωση θὰ ἀποτυγχάνει ξανὰ καὶ ξανά, ἐπιδεικνύοντας τὴν ἀνικανότητά της, καὶ βαθμηδὸν ἀπαξιώνοντας τὸν ἑαυτό της. Ἡ τελική του ἐπιτυχία στὶς βουλευτικὲς ἐκλογὲς θὰ ἦταν ἔτσι ἡ παράδοξη ἐγγύηση τῆς ἥττας του στὶς προεδρικὲς ἐκλογές. Ἡ ὑπόθεση αὐτὴ δὲν μπορεῖ νὰ ἀποκλεισθεῖ. Ὁ Μπαρντελὰ θὰ ἔχει ἐναντίον του τὸν ἀρχηγὸ τοῦ κράτους, τὸ Συνταγματικὸ Συμβούλιο, τὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση, τὸ Εὐρωπαϊκὸ Δικαστήριο Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων, τὴν κυβέρνηση τῶν δικαστῶν καὶ τὶς χρηματοπιστωτικὲς ἀγορές, πού εἶναι πολλά. Ὡστόσο, πιστεύω ὅτι ὑπάρχουν τρόποι νὰ ἀντιμετωπισθεῖ ἡ κατάσταση. Ἡ ἀπόφαση τοῦ Μακρὸν νὰ διαλύσει τὴν Ἐθνοσυνέλευση παραμένει, τοὐλάχιστον, ἕνα στοίχημα ἤ, ἂν προτιμᾶτε, ἕνα ριψοκίνδυνο στοίχημα.

Τί ἀντίκτυπο πιστεύετε ὅτι θὰ ἔχουν αὐτὲς οἱ πολιτικὲς ἀλλαγὲς στὴν Γαλλία στὶς σχέσεις τῆς μὲ τὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση;

Ἡ Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση βγῆκε ἀπὸ τὶς εὐρωεκλογὲς ἀρκετὰ ἀποδυναμωμένη. Οἱ ἀβεβαιότητες ποὺ ἀντιμετωπίζει θὰ αὐξηθοῦν. Ἀλλὰ δὲν νομίζω ὅτι ἡ ἰσορροπία δυνάμεων θὰ ἀλλάξει οὐσιαστικὰ στὸ ἄμεσο μέλλον. Θὰ ἦταν διαφορετικὰ τὰ πράγματα ἂν αὐτὸ ποὺ μόλις συνέβη στὴν Γαλλία συνέβαινε καὶ σὲ ἄλλες μεγάλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες.

Πῶς θὰ περιγράφατε τὴν τρέχουσα κοινὴ γνώμη στὴν Γαλλία σχετικὰ μὲ τοὺς θεσμοὺς καὶ τοὺς πολιτικούς της ἡγέτες; Πρέπει νὰ φοβόμαστε μία ἐπιστροφὴ στὴν πολιτικὴ βία ὑψηλοῦ ἐπιπέδου τὶς ἑπόμενες ἑβδομάδες;

Πράγματι, μία ἐντατικοποίηση τῆς βίας εἶναι πολὺ πιθανή. Ἀλλὰ γιὰ τί εἴδους βία μιλᾶμε καὶ ἀπὸ ποῦ ἀκριβῶς ξεκινᾶ; Γιὰ αὐτὸ τὸ θέμα ξαναδιαβάστε τοὺς «Στοχασμοὺς ἐπὶ τῆς βίας» τοῦ Γεωργίου Σορέλ ἤ τὰ «Δοκίμια γιὰ τὴν βία» τοῦ Μισὲλ Μαφεζολί, ποὺ δείχνει ὅτι ἡ βία μπορεῖ νὰ εἶναι τόσο καταστροφικὴ ὅσο καὶ δημιουργικὴ (ὁ Μὰρξ τὴν θεωροῦσε τὴ μεγάλη «μαμή» τῆς ἱστορίας). Ὁ φόβος τῆς βίας συχνὰ μᾶς ὁδηγεῖ νὰ ἀποδεχόμαστε ἤ νὰ νομιμοποιοῦμε πράγματα ποὺ εἶναι πολὺ χειρότερα ἀπὸ τὴν βία. Εἶναι πιὸ ρεαλιστικὸ νὰ παραδεχθοῦμε ὅτι σὲ ὁρισμένες περιπτώσεις ἡ σύγκρουση εἶναι ἀναπόφευκτη.

Τέλος, πῶς βλέπετε τὴν ρήξη, τὴν de facto ἀπόσχιση ποὺ ἔχει καταγραφεῖ καὶ ἐπικυρωθεῖ μεταξὺ τῶν μητροπόλεων καὶ τῶν ἀγροτικῶν περιοχῶν, μεταξὺ διαφόρων πληθυσμῶν ποὺ σαφῶς δὲν μποροῦν καὶ δὲν θὰ συνεχίσουν νὰ ζοῦν μαζί;

Βιώνουμε νέες μορφὲς φυλετοποίησης καὶ «ἀρχιπελαγισμοῦ» (Ζερὸμ Φουρκέ). Ὁ κύριος λόγος εἶναι ὅτι οἱ ὀργανικὲς μορφὲς κοινοτικῆς ζωῆς ἔχουν καταστραφεῖ συστηματικὰ ἀπὸ τὴν νεωτερικότητα. Ἡ κοινωνία ἔχει πλέον προτεραιότητα ἔναντι τῆς κοινότητας, καὶ αὐτὴ ἡ κοινωνία εἶναι μία κοινωνία ἀτόμων. Γιὰ τοὺς φιλελεύθερους, ὁποιαδήποτε ἀνάλυση τῆς κοινωνικῆς ζωῆς εἶναι θέμα κοινωνιολογικοῦ ἀτομικισμοῦ. Ἡ ἰδεολογία τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων, ποὺ εἶναι ἡ πολιτικὴ θρησκεία τῆς ἐποχῆς μας, ὁμολογεῖ ἐπίσης ὅτι οἱ δημόσιες ἐξουσίες πρέπει νὰ ἱκανοποιοῦν ὅλες τὶς ἀτομικὲς ἀπαιτήσεις -κάτι ποὺ ὁδηγεῖ ἀναγκαστικὰ σὲ ἕναν πόλεμο ὅλων ἐναντίον ὅλων.

Πέρα ἀπὸ ὅλους αὐτοὺς τοὺς διαχωρισμοὺς μποροῦμε, ὡστόσο, νὰ ἐντοπίσουμε σχετικὰ σταθερὲς ὀντότητες, μεταξὺ τῶν ὁποίων θὰ ἔβαζα τὴν ἀντίθεση μεταξὺ τῆς περιφερειακῆς Γαλλίας καὶ τῶν μεγάλων παγκοσμιοποιημένων μητροπόλεων, μεταξὺ τοῦ «κάπου» καὶ τοῦ «ὁπουδήποτε», μεταξὺ αὐτῶν ποὺ ἐξακολουθοῦν νὰ διατηροῦν ἕναν ριζωμένο τρόπο ζωῆς καὶ ἐκείνων ποὺ θέλουν νὰ εἴμαστε «πολῖτες τοῦ κόσμου». Αὐτὴ ἡ ἀντίθεση εἶναι ὁ καρπὸς τῆς ἀπόσχισης τῶν ἐλίτ, στὴν ὁποία ἀνταποκρίθηκε ἡ «ἀπόσχιση τῶν πληβείων» (secessio plebis). Ἐπίσης, σὲ αὐτὴν τὴν περίπτωση αὐτὴ ἡ διαδικασία ἔχει μακρὰ ἱστορία. Θὰ εἶναι συναρπαστικὸ νὰ δοῦμε τὸ πῶς θὰ ἐξελιχθεῖ.

24 Ἰουνίου 2024

Τίτλος πρωτοτύπου: Alain de Benoist, Lo que está en juego en Francia es, más allá de la política, una situación existencial

Πηγή: https://elmanifiesto.com

Μετάφραση: Σωτήρης Γιαννέλης



 

Πέμπτη 12 Οκτωβρίου 2023

Η αυτοδιάλυση της Ε.Ε.


 Τα διαδοχικά στάδια της ευρωπαϊκής αυτοδιάλυσης

Ο χρόνος γρήγορα θα το αποδείξει, ότι η τελευταία εμφανέστατη πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την προϊούσα αυτοδιάλυσή της οφείλεται στην αμφισβήτηση, της ίδιας της -μάλλον ανύπαρκτης-ιδεοπολιτικής ταυτότητας, περισσότερο όμως από όλες τις αιτίες, στην έλλειψη ενός ευρωσυντάγματος, που θα έθετε τις βάσεις για τη λειτουργία μιας ομοσπονδίας κρατών ή ορθότερα ενός κραταιού ομοσπονδιακού κράτους.

Ο διεθνής πολιτικός χάρτης του πλανήτη μας, μας παραπέμπει σε ομοσπονδιακά κράτη ή ομοσπονδίες κρατών, που επί περίπου ένα και πλέον αιώνα, αποτελούν υπόδειγμα εσωτερικής αλληλεγγύης και προόδου, όπως ο Καναδάς, η Αυστραλία και οι ΗΠΑ. Αλλά και μέσα στην ίδια την ΕΕ, έχουμε το παράδειγμα της Ομοσπονδιακής Γερμανίας, η οποία συνεχίζει αδιατάρακτη την αναπτυξιακή της πορεία στα 16 κρατίδιά της (επισήμως κράτη).

Στις επανειλημμένες απόπειρες ομοσπονδιοποίησης της ΕΕ, με συνδετικό κρίκο για τα 27 κράτη της το Ευρωσύνταγμα, προβλήθηκαν ενστάσεις και μάλιστα από κράτη, όπως η Γαλλία που αρνήθηκε με δημοψήφισμα το Ευρωσύνταγμα. 

Αναπάντητα ερωτήματα

Άραγε, τι σημαίνουν όλες αυτές οι πολιτικά φαιδρές και απαράδεκτες ιλαροτραγωδίες, που διασύρουν το κύρος μιας έστω και υπολειτουργούσας ένωσης 27 χωρών, χωρίς ισχυρούς συνδετικούς κρίκους;

Η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα, που εκκρεμεί ήδη από τις διαδοχικές φάσεις μετάλλαξης του τίτλου της σημερινής ΕΕ, από Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα, σε ΕΖΕΣ (1960)-Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελευθέρων Συναλλαγών, ΕΟΚ (1963), Τελωνειακή Ένωση (1968), Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), 1990, δημιουργία του Ευρώ (1999), η απάντηση λοιπόν αυτή επικεντρώνεται στις ακόλουθες διαπιστώσεις:

·  Το γαλλικό, δια δημοψηφίσματος VETO κατά του Ευρωσυντάγματος ήταν η γερή μαχαιριά στο στήθος της ΕΕ, διότι εσήμανε την αντιδημοκρατική διαιώνιση της αντινομίας μιας Ευρώπης πολλαπλών ταχυτήτων, με πηδαλιούχο σ’ αυτήν την πορεία της τα οικονομικώς ολιγαρχικά προνόμια της Γαλλίας, Γερμανίας, Ολλανδίας, Ιταλίας, εν μέρει Ισπανίας και βάλε…

·  Αναφορικά με την Ομοσπονδιακή Γερμανία, είχα την προσωπική οδυνηρή εμπειρία, να παρακολουθήσω το 1994, στο ξενοδοχείο της Μεγάλης Βρετανίας την παρουσίαση του αυτοβιογραφικού βιβλίου του καγκελαρίου της Ομοσπονδιακής Γερμανίας Βίλι Μπράντ, που το επιμελήθηκε η κόρη του αείμνηστου δημοσιογράφου Βάσω Μαθιοπούλου.


Ο καγκελάριος Βίλι Μπραντ στην παρουσίαση του αυτοβιογραφικού του βιβλίου στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία και στην ερώτηση σχετικά με τις γερμανικές αποζημιώσεις προς την Ελλάδα, υποστήριξε ότι η Γερμανία εξεπλήρωσε τις υποχρεώσεις της, βοηθώντας την Ελλάδα να εισέλθει στην ΕΟΚ!

Στην πρες-κόμφερανς που ακολούθησε υπέβαλα προς τον Βίλι Μπραντ το ερώτημα: «Ποια είναι η θέση σας στο ανεπίλυτο, από πλευράς της πατρίδας σας, πρόβλημα των πολεμικών αποζημιώσεων για τις καταστροφές και τα θύματα των ναζί στην Ελλάδα; Τα εγκλήματα αυτά σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο είναι απαράγραπτα». Και ιδού η καγκελαριακή απάντηση: «Η Γερμανία εξετέλεσε στο ακέραιο τις υποχρεώσεις της προς την Ελλάδα, βοηθώντας την να μπει στην ΕΟΚ»!

Αντιλαμβάνεσθε λοιπόν την παγερή συμπεριφορά ενός από τους δημοφιλέστερους σοσιαλδημοκράτες της Ευρώπης, προς την Ελλάδα […] Επομένως, κάπως έτσι φαντάζονται οι ολιγάρχες της ΕΕ την ισονομία και την ισοπολιτεία στους κόλπους της ΕΕ…

Όσο όμως παραμένουν αναπάντητα τα αιτήματα της συντριπτικής πλειονότητας των 27 χωρών-μελών της ΕΕ, για ισοπολιτεία και ισονομία, άλλο τόσο επιταχύνεται η πορεία προς τη μεταβολή, σε θλιβερό αμερικανο-νατοϊκό προτεκτοράτο, της άλλοτε δημοκρατικής νησίδας και ασφάλειας που λέγεται Ευρωπαϊκή Ένωση.

 

Πέτρος Μακρής in.gr

Τετάρτη 19 Απριλίου 2023

Για τον πρώην διασκεδαστή Ζελένσκι και το άσχημο τέλος των ανδρεικέλων...


Πληθαίνουν οι αποκαλύψεις για την πολυδιαφημισμένη μαριονέτα των ΗΠΑ Ζελένσκι και το επερχόμενο τέλος του...

Ο Ζελένσκι αγοράζει με έκπτωση καύσιμα από τη Ρωσία – Έχει υπεξαιρέσει 400 εκατομμύρια δολάρια

Η κυβέρνηση της Ουκρανίας, με επικεφαλής τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι χρησιμοποιεί τα χρήματα των αμερικανών φορολογουμένων για να πληρώνει ακριβά το ζωτικής σημασίας πετρέλαιο που κρατά τον ουκρανικό στρατό σε κίνηση στον πόλεμό του με τη Ρωσία, επισημαίνει ο βραβευμένος με Πούλιτζερ Σέιμουρ Χερς, σε άρθρο του στο substack, με τίτλο «Εμπόριο με τον εχθρό».


«Αγοράζει» από τη Ρωσία

Και συνεχίζει: «Είναι άγνωστο πόσο πληρώνει η κυβέρνηση Ζελένσκι ανά γαλόνι για τα καύσιμα, αλλά το Πεντάγωνο πλήρωνε έως και 400 δολάρια ανά γαλόνι για να μεταφέρει βενζίνη από λιμάνι του Πακιστάν, με φορτηγό ή αλεξίπτωτο, στο Αφγανιστάν κατά τη διάρκεια εκεί του δεκαετούς αμερικανικού πολέμου. 
»Είναι επίσης άγνωστο ότι ο Ζελένσκι αγοράζει τα καύσιμα από τη Ρωσία, τη χώρα με την οποία το Κίεβο και η Ουάσιγκτον βρίσκονται σε πόλεμο, και ο ουκρανός πρόεδρος και πολλοί στην ακολουθία του έχουν υπεξαιρέσει εκατοντάδες εκατομμύρια από τα αμερικανικά δολάρια που προορίζονται για τις πληρωμές του πετρελαίου.
»Μια εκτίμηση από αναλυτές της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών ανεβάζει το ύψος των υπεξαιρεθέντων κεφαλαίων στα 400 εκατομμύρια δολάρια, τουλάχιστον πέρυσι. 
»Ενας άλλος εμπειρογνώμονας συνέκρινε το επίπεδο της διαφθοράς στο Κίεβο με εκείνο του πολέμου στο Αφγανιστάν, “αν και δεν θα υπάρξουν συστηματικοί λογιστικοί έλεγχοι που θ’ αποκαλυφθούν από την Ουκρανία”.

«Με έκπτωση»
“Ο Ζελένσκι αγοράζει με έκπτωση ντίζελ από τους Ρώσους”, μου είπε ένας ενημερωμένος αξιωματούχος των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών. “Και ποιος πληρώνει για τη βενζίνη και το πετρέλαιο; Εμείς. Ο Πούτιν και οι ολιγάρχες του βγάζουν εκατομμύρια” απ’ αυτό. 
»Πολλά υπουργεία στο Κίεβο κυριολεκτικά “ανταγωνίζονται”, μου ειπώθηκε, για την σύσταση εταιρειών-βιτρίνα για εξαγωγικά συμβόλαια όπλων και πυρομαχικών με ιδιώτες εμπόρους όπλων σ’ όλο τον κόσμο, που όλα προβλέπουν μίζες.

»Πολλές απ’ αυτές τις εταιρείες βρίσκονται στην Πολωνία και την Τσεχία, αλλά άλλες πιστεύεται ότι εδρεύουν στον Περσικό Κόλπο και στο Ισραήλ.

“Δεν θα εκπλαγώ αν μάθω ότι υπάρχουν άλλες (εταιρείες) σε μέρη όπως οι νήσοι Κέιμαν και ο Παναμάς, και εμπλέκονται πολλοί Αμερικανοί”, μου είπε ένας αμερικανός ειδικός στο διεθνές εμπόριο.

»Το θέμα της διαφθοράς τέθηκε απευθείας στον Ζελένσκι σε μια συνάντηση τον περασμένο Ιανουάριο στο Κίεβο με τον διευθυντή της CIA Γουίλιαμ Μπερνς.

 

Απληστία του Ζελένσκι

»Το μήνυμά του προς τον oυκρανό πρόεδρο, μου ανέφερε ένας αξιωματούχος των μυστικών υπηρεσιών με άμεση γνώση της συνάντησης, ήταν βγαλμένο από μαφιόζικη ταινία του 1950.

»Οι ανώτεροι στρατηγοί και κυβερνητικοί αξιωματούχοι στο Κίεβο ήταν θυμωμένοι με αυτό που έβλεπαν ως απληστία του Ζελένσκι, έτσι είπε ο Μπερνς στον ουκρανό πρόεδρο, επειδή “έπαιρνε μεγαλύτερο μερίδιο από τα βρώμικα χρήματα απ’ ό,τι πήγαινε στους στρατηγούς”.

»Ο Μπερνς παρουσίασε επίσης στον Ζελένσκι μια λίστα με τριάντα πέντε στρατηγούς και ανώτερους αξιωματούχους των οποίων τη διαφθορά γνώριζε η CIA και άλλοι στην αμερικανική κυβέρνηση.

»Ο Ζελένσκι αντέδρασε στις αμερικανικές πιέσεις δέκα ημέρες αργότερα, απολύοντας δημόσια δέκα από τους πιο κραυγαλέους αξιωματούχους της λίστας και δεν έκανε κάτι άλλο. “Οι δέκα που ξεφορτώθηκε παινεύονταν με αυθάδεια για τα χρήματα που είχαν – κυκλοφορώντας στο Κίεβο με τη νέα τους Mercedes”, μου είπε ο αξιωματούχος των υπηρεσιών πληροφοριών» καταλήγει ο Χερς στο άρθρο του.

  

«Με έκπτωση»

“Ο Ζελένσκι αγοράζει με έκπτωση ντίζελ από τους Ρώσους”, μου είπε ένας ενημερωμένος αξιωματούχος των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών. “Και ποιος πληρώνει για τη βενζίνη και το πετρέλαιο; Εμείς. Ο Πούτιν και οι ολιγάρχες του βγάζουν εκατομμύρια” απ’ αυτό.

»Πολλά υπουργεία στο Κίεβο κυριολεκτικά “ανταγωνίζονται”, μου ειπώθηκε, για τη σύσταση εταιρειών-βιτρίνα για εξαγωγικά συμβόλαια όπλων και πυρομαχικών με ιδιώτες εμπόρους όπλων σ’ όλο τον κόσμο, που όλα προβλέπουν μίζες.

»Πολλές απ’ αυτές τις εταιρείες βρίσκονται στην Πολωνία και την Τσεχία, αλλά άλλες πιστεύεται ότι εδρεύουν στον Περσικό Κόλπο και στο Ισραήλ.

“Δεν θα εκπλαγώ αν μάθω ότι υπάρχουν άλλες (εταιρείες) σε μέρη όπως οι νήσοι Κέιμαν και ο Παναμάς, και εμπλέκονται πολλοί Αμερικανοί”, μου είπε ένας αμερικανός ειδικός στο διεθνές εμπόριο.

»Το θέμα της διαφθοράς τέθηκε απευθείας στον Ζελένσκι σε μια συνάντηση τον περασμένο Ιανουάριο στο Κίεβο με τον διευθυντή της CIA Γουίλιαμ Μπερνς.

 

Οι αποκαλύψεις Χερς

Ο δημοσιογράφος Σέιμουρ Χερς είχε πρόσφατα αποκαλύψει ότι οι ΗΠΑ οργάνωσαν και εκτέλεσαν το σαμποτάζ στους αγωγούς Nord Stream, κάτι που διέψευσε η αμερικανική κυβέρνηση. Πολυβραβευμένος, λογίζεται ως ένας από τους σημαντικότερους ρεπόρτερ που έβγαλε η Αμερική. Εχει συνδέσει την επαγγελματική καριέρα του με εκρηκτικές αποκαλύψεις όπως τη μαζική σφαγή που διέπραξαν αμερικανοί στρατιώτες τον Μάρτιο του 1968 στο βιετναμέζικο χωριό Μάι Λάι. Σ’ αυτόν επίσης χρωστάμε το σκάνδαλο του Αμπού Γκραΐμπ, το οποίο αποκάλυψε μέσα από τα ρεπορτάζ του στο περιοδικό The New Yorker.

Πηγή: in.gr

Ζελένσκι: Οι «αυταρχικές τάσεις και η μεγαλομανία» – Νέο «Μαϊντάν» «βλέπει» το Politico 

Επιμέλεια  Γιώργος Φρουζάκης  18 Απριλίου 2023

 

Φόβοι για νέα Πορτοκαλί Επανάσταση όπως το 2004 ή επανάληψη ενός νέου κινήματος όπως τα γεγονότα της Πλατείας Μαϊντάν το 2014, υπάρχουν στην Ουκρανία καθώς πληθαίνουν οι φωνές που κατηγορούν τον πρόεδρο της χώρας για αυταρχικές τάσεις, ναρκισσισμό και διαφθορά.

Συγκεκριμένα σε άρθρο γνώμης με τίτλο «Η Ουκρανία θα μπορούσε να δει ένα νέο Μαϊντάν», ο συντάκτης του Politico Τζέιμι Ντέτμερ αναφέρεται στις κατηγορίες που αντιμετωπίζει ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι πως έχει επιδείξει αυταρχικές τάσεις κατά τη διάρκεια του πολέμου, ενώ εκφράζονται φόβοι ότι όσο πλησιάζει το ορόσημο των 10 χρόνων από τις επαναστάσεις στην Ουκρανία μπορεί να υπάρξει μία νέα πολιτική αναταραχή ειδικά μετά το τέλος του πολέμου.

 

Η Πορτοκαλί Επανάσταση του 2004

Η Πορτοκαλί Επανάσταση ήταν μια σειρά διαμαρτυριών και πολιτικών γεγονότων που έλαβαν χώρα στην Ουκρανία από τα τέλη Νοέμβριου 2004 ως τον Ιανουάριο του 2005, ως άμεσο επακόλουθο του δεύτερου γύρου των προεδρικών εκλογών της Ουκρανίας.

Οι διαμαρτυρίες πραγματοποιήθηκαν από οπαδούς της πλευράς του Βίκτορ Γιούσενκο, οι οποίοι υποστήριζαν πως οι εκλογές αμαυρώθηκαν από εκτεταμένη διαφθορά, εκφοβισμό ψηφοφόρων και άμεση εκλογική νοθεία. Ο χαρακτηρισμός «Πορτοκαλί» οφείλεται στο χρώμα το οποίο υιοθέτησε το πολιτικό στρατόπεδο του Γιούσενκο, κατά τη διάρκεια της εκλογικής διαδικασίας.

Το Κίεβο, η ουκρανική πρωτεύουσα, ήταν το επίκεντρο της εκστρατείας του κινήματος της πολιτικής αντίστασης, με χιλιάδες διαδηλωτές που διαδήλωναν καθημερινά. Οι διαμαρτυρίες είχαν παρακινηθεί από τις εκθέσεις διαφόρων εγχώριων και ξένων παρατηρητών των εκλογών, καθώς και από την ευρέως διαδεδομένη αντίληψη του κοινού ότι τα αποτελέσματα των επαναληπτικών εκλογών της 21ης ​​Νοεμβρίου 2004 μεταξύ των κορυφαίων υποψηφίων Γιούσενκο και Γιανουκόβιτς ήταν στημένα από τις αρχές υπέρ του τελευταίου. Οι διαμαρτυρίες σε εθνικό επίπεδο πέτυχαν όταν τα αποτελέσματα των αρχικών επαναληπτικών εκλογών ακυρώθηκαν, καθώς και διατάχθηκε ακόμη μία επαναληπτική ψηφοφορία από το Ανώτατο Δικαστήριο της Ουκρανίας για τις 26 Δεκεμβρίου 2004.

Κάτω από εξονυχιστικό έλεγχο από τους εγχώριους και διεθνείς παρατηρητές, οι δεύτερες επαναληπτικές εκλογές κηρύχθηκαν «δίκαιες και ελεύθερες».

Τα τελικά αποτελέσματα έδειξαν μια σαφή νίκη για τον Γιούσενκο, ο οποίος έλαβε περίπου το 52% των ψήφων, σε σύγκριση με το 44% του Γιανουκόβιτς. Ο Γιούσενκο ανακηρύχθηκε ο επίσημος νικητής και με την ανάληψη των καθηκόντων του στις 23 Ιανουαρίου 2005 στο Κίεβο, η Πορτοκαλί Επανάσταση τελείωσε.

 

Τα γεγονότα της πλατείας Μαϊντάν

Τον Νοέμβριο του 2013 η κυβέρνηση του φιλορώσου και φίλα προκείμενου στον Βλαντίμιρ Πούτιν, Βίκτορ Γιανουκόβιτς, αποφάσισε η Ουκρανία να αποχωρήσει από τη συμφωνία σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενδυναμώνοντας τους δεσμούς με τη Μόσχα.

Η απόφαση αυτή πυροδότησε άμεσα ογκώδεις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, με συμμετοχή εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών οι οποίες εξελίχθηκαν σε κίνημα, το οποίο έλαβε το όνομα, Euromaidan, καθώς το σημείο συγκέντρωσης ήταν η πλατεία Ανεξαρτησίας (Μαϊντάν) στο κέντρο του Κιέβου. Οι διαδηλώσεις πήραν διαστάσεις επανάστασης, καθώς ενισχύθηκαν και από κατηγορίες περί κυβερνητικής διαφθοράς, κατάχρησης εξουσίας, καθώς και την πρωτοφανή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ουκρανία.

Τελικά ο Γιανουκόβιτς ανατράπηκε τέλη Φεβρουαρίου, αποχωρώντας για τη Ρωσία. Μερικές ημέρες πριν, από τις 18 έως τις 23 Φεβρουαρίου, τα επεισόδια κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων κλιμακώθηκαν και οδήγησαν στον θάνατο 127 ανθρώπων στην πλατεία Μαϊντάν. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς σκοτώθηκαν από τα πυρά ελεύθερων σκοπευτών. Στις εν λόγω διαδηλώσεις είχαν κατέβει και αρκετά ακροδεξιά κόμματα κατέβηκαν στις διαδηλώσεις με σκοπό να καπηλευτούν τις διαμαρτυρίες.

 

«Το Μαϊντάν μπορεί να συμβεί ξανά»

«Ήμουν στους δρόμους για την Πορτοκαλί Επανάσταση όταν ήμουν στον τελευταίο χρόνο στο πανεπιστήμιο το 2004 και ήμουν ξανά το 2014. Έτσι στο ορόσημο των 10 χρόνων από την τάση να γίνονται επαναστάσεις πλησιάζει», είπε στο Politico η Ίνα Σόβσουν, βουλευτής με το φιλελεύθερος και φιλοευρωπαϊκό κόμμα «Holos» και υποπτεύεται ότι μία άλλα πολιτική αναταραχή είναι έτοιμη να συμβεί.

Ο Ντέτμερ γράφει πως η Σόβσουν δεν είναι η μόνη που βλέπει νέα αναταραχή στον ορίζοντα. Ένας πρώην υπουργός που ζήτησε να μην κατονομαστεί για να μπορέσει να συζητήσει ελεύθερα αυτά τα ευαίσθητα θέματα δήλωσε ψύχραιμα πως «το Μαϊντάν μπορεί να συμβεί ξανά».

Όπως και άλλοι βουλευτές, μεταρρυθμιστές και ηγέτες της κοινωνίας των πολιτών, ήταν επιφυλακτικός να μιλήσει δημόσια υπό τον φόβο μήπως υπονομεύσει την πολεμική προσπάθεια και τροφοδοτούσε την προπαγάνδα στη Ρωσία.

«Αυτός ο πόλεμος έχει πυροδοτήσει μεγάλες ελπίδες και οι άνθρωποι θα είναι πολύ ανυπόμονοι για αλλαγή. Θα θέλουν χρήματα και δικαιοσύνη και την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης που ζήτησαν το 2014 και θα τα θέλουν γρήγορα», είπε ακόμα.

 

«Ο Ζελένσκι έχει μετατραπεί σε έναν ηγέτη με αυταρχικές τάσεις»

Κι ενώ η ηγεσία μιας χώρας στα θυελλώδη μεταπολεμικά πολιτικά νερά θα ήταν δύσκολη για οποιονδήποτε, ο πρώην υπουργός εκτιμά ότι θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη για τον ίδιο τον Ουκρανό πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, καθώς έχει γίνει μέρος του προβλήματος και έχει μετατραπεί σε έναν ηγέτη με αυταρχικές τάσεις.

Αυτό μπορεί να ακούγεται περίεργο με τον Ζελένσκι να αντιμετωπίζεται από τη Δύση ως η ενσάρκωση της ουκρανικής αντίστασης, ακόμη και ως σύμβολο δημοκρατίας, ενώ εξακολουθεί να επιδοκιμάζεται η άρνησή του στην προσφορά των ΗΠΑ να εγκαταλείψει το Κίεβο όταν τα ρωσικά τανκ πλησίαζαν απειλητικά την πρωτεύουσα. Επιπλέον επικροτείται η εμπνευσμένη ρητορική του και οι μαγευτικές του αγορεύσεις που συνέβαλαν καθοριστικά να πείσει τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη να στηρίξουν την Ουκρανία στην ώρα της ανάγκης. Η ηγεσία, οι επικοινωνιακές δεξιότητες και το αδάμαστο πνεύμα του Ζελένσκι συγκεντρώνουν επαίνους και στην Ουκρανία. Τα νούμερά του στις δημοσκοπήσεις είναι υψηλά – μόνο οι δημοσκοπήσεις για τον στρατό είναι υψηλότερες.

Ωστόσο, οι έμπειροι παρατηρητές εκτιμούν ότι το ποσοστό αποδοχής του 84% είναι το αποτέλεσμα ενός συναισθήματος συσπείρωσης γύρω από τη σημαία και προβλέπουν ότι τα ποσοστά του θα πέσουν μόλις εξαλειφθεί η υπαρξιακή απειλή – όπως ακριβώς έγινε αφού ο κωμικός εξελέγη κατά συντριπτική πλειοψηφία το 2019, έχοντας υποσχεθεί να υπερασπιστεί τα συμφέροντα του λαού έναντι των πλουσίων και της άρχουσας τάξης.

 

Ο Ζελένσκι δεν μπόρεσε να επαναλάβει στην πραγματική ζωή τον ρόλο του ως «πρόεδρος του λαού»

Δυστυχώς, ο Ζελένσκι δεν μπόρεσε να επαναλάβει στην πραγματική ζωή τον ρόλο του ως «πρόεδρος του λαού» της τηλεοπτικής σειράς με την οποία έγινε γνωστός, όπως αναφέρει το Politico με την υποστήριξή του κάποια στιγμή να πέφτει κατακόρυφα στο 11%, καθώς τοποθέτησε στην κυβέρνησή του φίλους και πρώην επιχειρηματικούς εταίρους ενώ δεν έκανε τίποτα για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Αντίθετα ο Ουκρανός πρόεδρος κατηγορήθηκε πως γίνεται ολοένα και περισσότερο αυταρχικός και πως αψηφά τους νόμους, εκδίδοντας προεδρικά διατάγματα για να επιβάλλει κυρώσεις στους αντιπάλους του και όλα αυτά στο όνομα της μάχης κατά της ρωσικής επιθετικότητας.

Επίσης σύμφωνα με κάποιους που του ασκούν κριτική, ο Ζελένσκι έχει ως στόχο να αντιμετωπίσει τους πολιτικούς του αντιπάλους.

Τέσσερις μήνες πριν από την εισβολή της Ρωσίας, ο Ζελένσκι και δύο στενοί συνεργάτες του είχαν επίσης εμπλακεί σε υπεράκτια οικονομική δραστηριότητα.

 

Οι υπεράκτιες δραστηριότητες του Ζελένσκι

Με βάση τα Pandora Papers – έγγραφα που αποκαλύπτουν υπεράκτιες δραστηριότητες πολιτικών ηγετών και επιφανών ιδιωτών σε όλο τον κόσμο – ο Ουκρανός ηγέτης είχε ιδρύσει offshore εταιρείες πριν γίνει πρόεδρος, αλλά συνέχισε να επωφελείται από αυτές μετά την ανάληψη καθηκόντων. Ο Ουκρανός πρόεδρος, από την πλευρά του, αρνήθηκε οποιαδήποτε νομιμοποίηση εσόδων ξέπλυμα χρήματος ή από παράνομες δραστηριότητες.

Οι μομφές για το ιστορικό του Ζελένσκι πριν τον πόλεμο δεν είναι της παρούσης, λένε οι πολιτικοί του αντίπαλοι – αλλά μετά τη σιωπή των πυροβόλων όπλων, θα υπάρξουν ερωτήματα σχετικά με τα γεγονότα που οδήγησαν στον πόλεμο και γιατί ο Ουκρανός πρόεδρος αγνόησε τις αυστηρές προειδοποιήσεις των υπηρεσιών πληροφοριών από τη Δύση σχετικά με τη ρωσική εισβολή και πως απέτυχε να βάλει την Ουκρανία σε κατάσταση πολέμου νωρίτερα.

Ωστόσο τα συγκεκριμένα ερωτήματα αυξάνονται ακόμα και τώρα στη μέση του πολέμου και «φούντωσαν» τον περασμένο Αύγουστο όταν ο Ζελένσκι δέχθηκε δριμεία δημόσια κριτική μετά τα σχόλια ότι υποβάθμισε τις προειδοποιήσεις για μελλοντική επίθεση, με τον ισχυρισμό ότι δεν ήθελε οι Ουκρανοί να πανικοβληθούν, να εγκαταλείψουν τη χώρα και να πυροδοτηθεί έτσι η οικονομική κατάρρευση.

 

«Προσπαθεί να εγκαθιδρύσει μία «διαχειρίσιμη δημοκρατία» με ένα κυρίαρχο κόμμα»

Πολιτικοί της αντιπολίτευσης και ηγέτες της κοινωνίας των πολιτών σε συνεντεύξεις του στο Politico, ανέφεραν πως ο Ζελένσκι θα είναι υπό την απειλή για το πώς ο ίδιος και η πολύ στενή ομάδα των παλιών του φίλων και πρώην επιχειρηματικών συνεταίρων που κυβέρνησαν κατά τη διάρκεια του πολέμου, με έναν τρόπο ανόμοιο σε σχέση με πριν την εισβολή, προσπαθούν να εγκαθιδρύσουν μία «διαχειρίσιμη δημοκρατία» με ένα κυρίαρχο κόμμα.

«Φυσικά χρειαζόμαστε τη στήριξη της κυβέρνησης και χρειάζεται να παραμείνουμε ενωμένοι», είπε η Μικόλα Κνιαζίτσκι, μία βουλευτής της αντιπολίτευσης στη δυτική πόλη Λβιβ. «Ωστόσο ανησυχώ για το μέλλον της δημοκρατίας στην πατρίδα μου. Ακόμα και σε περίοδο πολέμου πρέπει να υπάρχει πολιτική αντιπολίτευση, η δημοκρατική διαδικασία πρέπει να συνεχιστεί και πρέπει να υπάρχει κοινοβουλευτική επιτήρηση», προσέθεσε.

Όπως και οι άλλοι η Κνιαζίτσκι σημείωσε ότι ο Ζελένσκι εκμεταλλεύεται την προεδρική εξουσία εν καιρώ πολέμου και τον στρατιωτικό νόμο για να πάρει περισσότερες εξουσίες, να ελέγξει την τηλεόραση και τα ΜΜΕ, να παραγκωνίσει τον ρόλο του Κοινοβουλίου και να αγνοήσει τη νομοθετική επίβλεψη για το πώς διανέμονται οι κυβερνητικοί πόροι και προς ποιον και αν επωφελούνται επιχειρηματικοί του σύμμαχοι ή εταιρίες που έχουν σχέσεις με μέλη του κυβερνώντος κόμματος.

 

«Πιστεύει ότι είναι ο νούμερο ένα πολιτικός στον κόσμο και πως ο Τζο Μπάιντεν είναι πολύ πιο κάτω από αυτόν»

Επίσης κάποιοι φοβούνται πως ο παγκόσμιος υπέρμετρος θαυμασμός που λαμβάνει ο Ζελένσκι τώρα ταΐζει το αίσθημα της μεγαλομανίας του. «Πιστεύει ότι είναι ο νούμερο ένα πολιτικός στον κόσμο και πως ο Τζο Μπάιντεν είναι πολύ πιο κάτω από αυτόν και πως ηγέτες όπως ο Μακρόν και ο Σολτς είναι ακόμα πιο κάτω», είπε ακόμα ο πρώην υπουργός, σημειώνοντας πως αυτό δεν είναι υγιές και προμηνύει κάτι κακό. Όπως και άλλοι ανέφερε ότι ο Ουκρανός ηγέτης δείχνει να ζηλεύει στην ιδέα να μοιραστεί τη σκηνή ή τα φώτα της δημοσιότητας και μοιάζει σαν έναν ηθοποιό που θέλει να έχει όλους τους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Ένας πρώην βοηθός του Ζελένσκι είπε πως το γραφείο του είναι πάντα γεμάτο με τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων για να ελέγξει πως κανείς δεν τον επισκιάζει.

Σύμφωνα με τις κριτικές αυτή η αποφασιστικότητα στο να είναι ένας πρωταγωνιστής χωρίς αντίπαλο, ίσως εξηγεί σε κάποιον βαθμό το γεγονός πως απέρριψε τις εκκλήσεις για κυβέρνηση συνεργασίας ή μία κυβέρνηση που θα είχε όλα τα ταλέντα της Ουκρανίας, κατά τη διάρκεια της ύψιστης ανάγκης για τη χώρα.

 

 Συνεργάτες του Ζελένσκι απορρίπτουν τους ισχυρισμούς

Ο Τιμοφέι Μιλοβάνοφ, πρόεδρος της Οικονομικής Σχολής του Κιέβου, ο οποίος είναι και πρώην υπουργός Οικονομικής Ανάπτυξης και ανεπίσημος σύμβουλος της κυβέρνησης, απορρίπτει τους ισχυρισμούς πως ο Ζελένσκι έχει αυταρχικές τάσεις. «Ουσιαστικά ο Ζελένσκι απαντάει σε αυτό που θέλει ο λαός. Κατά την άποψή μου, η Ουκρανία είναι πολύ τυχερή που τον έχει. Πιστεύω ότι οι προηγούμενοι πρόεδροι θα είχαν παραδοθεί από τις πρώτες εβδομάδες του πολέμου και θα είχαν διαπραγματευτεί», είπε χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με τον Μιλοβάνοφ ο Ζελένσκι δημιουργεί ένα έθνος-κράτος και συνεπώς δεν έχει επιλογή να παρακάμψει θεσμούς καθώς πολύ συχνά είναι δέσμιοι κεκτημένων συμφερόντων. «Κανείς δεν ξέρει ποια είναι μεγαλύτερη προοπτική που έχει στο μυαλό του ο Ζελένσκι. Νομίζω ότι έχει αλλάξει τις απόψεις του τα τελευταία τρία χρόνια που βρίσκεται σε αυτή τη θέση καθώς μαθαίνει και καταλαβαίνει την ευρύτερη προοπτική και τις δυνάμεις που παίζουν ρόλο.

Πιστεύω με αρκετούς τρόπους, καταλαβαίνει πιο πολλά από όσα οι περισσότεροι από εμάς». Τον Ιανουάριο σε ένα βραδινό του διάγγελμα στην τηλεόραση ο Ζελένσκι είχε εμφανιστεί βέβαιος στους Ουκρανούς ότι «δεν θα υπάρξει κάποια αλλαγή στο πώς είχαν συνηθίσει να είναι τα πράγματα».

 

Το σκάνδαλο για παράνομες πληρωμές και υπερφουσκωμένα στρατιωτικά συμβόλαια

Όμως αυτά τα σχόλια είχαν έρθει στη μέση ενός σκανδάλου διαφθοράς για παράνομες πληρωμές και υπερφουσκωμένα στρατιωτικά συμβόλαια, τα οποία οδήγησαν σε μία σειρά παραιτήσεων και απολύσεων πολλών ανώτερων Ουκρανών αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένων κυβερνητών σε πέντε περιφέρειες και τεσσάρων υφυπουργών. Την ίδια ώρα οι διαβεβαιώσεις του Ζελένσκι δεν κατεύνασαν ούτε κάποιους βετεράνους παρατηρητές της χώρας. «Δεν έχουν υπάρξει αρκετές αξιοπρόσεχτες προσπάθειες για να καταπολεμήσει τη διαφθορά, παρόλο που ίσως υπάρχει μία σημαντική εξαίρεση», είπε ένας πρώην διπλωμάτης των ΗΠΑ με σημαντική εμπειρία στην Ουκρανία.

«Πιστεύω ότι πραγματικά προσπαθούν να αποτρέψουν την εκτροπή οποιασδήποτε τεράστια δυτική βοήθεια που λαμβάνουν. Πιστεύω ότι καταλαβαίνουν τους κινδύνους εάν υπήρχε ένα μεγάλο σκάνδαλο».

 

«Φόβοι για ξεκαθάρισμα μόλις τελειώσει ο πόλεμος»

Ωστόσο ένας πρώην διπλωμάτης δήλωσε την αίσθηση που αποκόμισε στις πρόσφατες συναντήσεις με πολιτικούς και ηγέτες της κοινωνίας των πολιτών στο Κίεβο. «Από τη μία πλευρά, πραγματικά εκτιμούν την δύναμη του Ζελένσκι ως ηγέτης πολέμου», αλλά από την άλλη είναι «βαθιά ανήσυχοι σχετικά με τη διαφθορά και το αυταρχικό του στυλ».

«Στο μυαλό τους, θεωρούν ότι θα υπάρξει ξεκαθάρισμα μόλις τελειώσει ο πόλεμος και πιστεύω ότι πιθανότατα θα είναι αλήθεια», κατέληξε.

 

Δευτέρα 17 Απριλίου 2023

Το τέλος του νεοφιλελεύθερου/παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού


 Ένα βαρυσήμαντο άρθρο που πρέπει να μελετηθεί από όσες/όσους ενδιαφέρονται για το ποιό θα είναι το μέλλον που θα ζήσουν τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας...


Το τέλος του νεοφιλελεύθερου/παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού
Το αναδυόμενο νέο πάντα τρομάζει και ταυτόχρονα εμπνέει το παλιό που ξεθωριάζει. Η ιστορία αποτελεί απόδειξη αυτής της ενότητας των αντιθέτων. Οι αιχμηρές απορρίψεις αυτού που είναι νέο συγκρούονται με ενθουσιώδεις πανηγυρισμούς γι’ αυτό το νέο. Το παλιό απομακρύνεται ακόμα και όταν οι πικρές αρνήσεις αυτής της πραγματικότητας αυξάνονται με ορμή. Η αναδυόμενη νέα παγκόσμια οικονομία εμφανίζει ακριβώς τέτοιες αντιφάσεις.
Μετάβαση στον οικονομικό εθνικισμό
Πρώτον, το νεοφιλελεύθερο παράδειγμα παγκοσμιοποίησης είναι πλέον το παλιό. Ο οικονομικός εθνικισμός είναι το νέο. Πρόκειται για μια ακόμη ανατροπή των προηγούμενων θέσεών τους. Καθοδηγούμενος από τα περίφημα κίνητρα του κέρδους, ο καπιταλισμός στα παλιά του κέντρα (Δυτική Ευρώπη, Βόρεια Αμερική και Ιαπωνία) επένδυε όλο και περισσότερο αλλού: όπου η εργατική δύναμη ήταν πολύ φθηνότερη, οι αγορές αυξάνονταν ταχύτερα, οι οικολογικοί περιορισμοί ήταν ασθενείς ή απουσίαζαν και οι κυβερνήσεις διευκόλυναν καλύτερα την ταχεία συσσώρευση κεφαλαίου. Αυτές οι επενδύσεις απέφεραν μεγάλα κέρδη στα παλιά κέντρα του καπιταλισμού, των οποίων τα χρηματιστήρια σημείωσαν άνθηση και έτσι διευρύνθηκαν οι ανισότητες μεταξύ εισοδήματος και πλούτου (έκτοτε οι πλουσιότεροι κατέχουν τον μεγαλύτερο όγκο των τίτλων).
Τα νέα κέντρα του καπιταλισμού
Ακόμη πιο γρήγορη ήταν η οικονομική ανάπτυξη που σημειώθηκε μετά τη δεκαετία του 1960 σε αυτά που γρήγορα έγιναν τα νέα κέντρα του καπιταλισμού (Κίνα, Ινδία και Βραζιλία). Αυτή η ανάπτυξη ενισχύθηκε περαιτέρω με την άφιξη των κεφαλαίων που μεταφέρθηκαν από τα παλιά κέντρα. Η δυναμική του καπιταλισμού είχε νωρίτερα μεταφέρει το παραγωγικό κέντρο του από την Αγγλία στην ευρωπαϊκή ήπειρο και κατόπιν στη Βόρεια Αμερική και την Ιαπωνία. Αυτή η ίδια δυναμική με γνώμονα τα κέρδη το οδήγησε στην ηπειρωτική Ασία και ακόμη πιο πέρα ​​από τα τέλη του 20ού και τις αρχές του 21ου αιώνα.
Η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση τόσο στη θεωρία όσο και στην πράξη αντανακλούσε και δικαιολογούσε αυτή τη μετεγκατάσταση του καπιταλισμού. Καρπώθηκε τα κέρδη και την ανάπτυξη τόσο σε ιδιωτικές όσο και σε κρατικές/διαχειριζόμενες επιχειρήσεις σ’ όλο τον κόσμο.
Αλλαγές που συγκλόνισαν
Υποβάθμισε ή αγνόησε τις άλλες πλευρές της παγκοσμιοποίησης: (1) αυξανόμενες ανισότητες εισοδήματος και πλούτου στις περισσότερες χώρες, (2) η μετατόπιση της παραγωγής από τα παλιά στα νέα κέντρα και (3) ταχύτερη ανάπτυξη της παραγωγής και των αγορών στα νέα κέντρα απ’ ό,τι στα παλιά κέντρα.
Αυτές οι αλλαγές συγκλόνισαν τις κοινωνίες των παλαιών κέντρων. Οι μεσαίες τάξεις εκεί μαράζωσαν και συρρικνώθηκαν καθώς οι καλές θέσεις εργασίας μετακινούνταν όλο και περισσότερο στα νέα κέντρα. Οι εργοδοτικές τάξεις των παλαιών κέντρων χρησιμοποιούσαν τη δύναμη και τον πλούτο τους για να διατηρήσουν τις κοινωνικές τους θέσεις. Πράγματι, έγιναν πλουσιότεροι αποκομίζοντας τα μεγαλύτερα κέρδη από τα νέα κέντρα. Ωστόσο, η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση αποδείχθηκε καταστροφική για τους περισσότερους εργαζόμενους στα παλιά κέντρα του καπιταλισμού.
Σ’ αυτά, η τάξη των εργοδοτών όχι μόνο καρπώθηκε αυξανόμενα κέρδη, αλλά και φόρτωσε το κόστος της παρακμής των παλαιών εστιών στους εργαζόμενους.
Εργατικές αντιδράσεις και μαζικές εξεγέρσεις
Οι φορολογικές περικοπές για τις επιχειρήσεις και τους πλούσιους, οι στάσιμοι ή μειούμενοι πραγματικοί μισθοί (υποβοηθούμενοι από τη μετανάστευση), οι πολιτικές «λιτότητας» των δημόσιων υπηρεσιών και η παραμέληση των υποδομών προκάλεσαν διευρυνόμενη ανισότητα. Οι εργατικές τάξεις σ’ όλη την καπιταλιστική Δύση κλονίστηκαν από την αυταπάτη ότι η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση θ’ αποτελούσε την καλύτερη πολιτική και γι’ αυτές. Οι αυξανόμενες εργατικές αντιδράσεις σ’ όλες τις ΗΠΑ, όπως και οι μαζικές εξεγέρσεις στη Γαλλία και την Ελλάδα καθώς και οι αριστερές πολιτικές μετατοπίσεις στον Παγκόσμιο Νότο, συνέτειναν στην απόρριψη της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και των πολιτικών και ιδεολογικών ηγετών της. Από εκεί και πέρα, ο ίδιος ο καπιταλισμός κλονίζεται, αμφισβητείται και δοκιμάζεται. Με νέους τρόπους, οι σχεδιασμοί για την υπέρβασή του βρίσκονται και πάλι στην ιστορική ατζέντα παρά τις προσπάθειες του κατεστημένου να προσποιηθεί το αντίθετο.
Διεύρυνση της κρατικής εξουσίας
Δεύτερον, τις τελευταίες δεκαετίες, τα εντεινόμενα προβλήματα της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης ανάγκασαν τον καπιταλισμό να κάνει προσαρμογές. Καθώς η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση έχασε τη μαζική υποστήριξη στα παλιά κέντρα του καπιταλισμού, ανέλαβε εξουσίες και προέβη σε περισσότερες οικονομικές παρεμβάσεις για να στηρίξει το καπιταλιστικό σύστημα. Εν ολίγοις, ο οικονομικός εθνικισμός αναδύθηκε για ν’ αντικαταστήσει τον νεοφιλελευθερισμό. Αντί για την παλιά ιδεολογία και τις πολιτικές του laissez-faire, ο εθνικιστικός καπιταλισμός εκλογίκευσε την επεκτεινόμενη εξουσία του κράτους. Στα νέα κέντρα του καπιταλισμού, η ενισχυμένη κρατική εξουσία πέτυχε οικονομική ανάπτυξη που ξεπέρασε σημαντικά τα παλιά κέντρα.
Συνύπαρξη ιδιωτικού – κρατικού
Η συνταγή των νέων κέντρων ήταν να συγκροτήσουν ένα σύστημα στο οποίο ένας μεγάλος τομέας ιδιωτικών επιχειρήσεων (ιδιοκτητών και διοικούμενων από ιδιώτες) συνυπήρχε μ’ έναν μεγάλο τομέα κρατικών επιχειρήσεων που ανήκαν στο κράτος και διοικούνταν από τους υπαλλήλους του. Αντί για ένα κυρίως ιδιωτικό καπιταλιστικό σύστημα (όπως αυτό των ΗΠΑ ή του Ηνωμένου Βασιλείου) ή ενός κυρίως κρατικού καπιταλιστικού συστήματος (όπως αυτό της ΕΣΣΔ), χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία παρήγαγαν υβρίδια. Ισχυρές εθνικές κυβερνήσεις ηγούνται της συνύπαρξης μεγάλων ιδιωτικών και κρατικών τομέων για τη μεγιστοποίηση της οικονομικής ανάπτυξης. Τόσο οι ιδιωτικές όσο και οι κρατικές επιχειρήσεις και η συνύπαρξή τους δικαιούται να φέρει την ταμπέλα «καπιταλιστική».
Αυτό συμβαίνει γιατί και οι δύο οργανώνονται γύρω από τη σχέση εργοδοτών και εργαζομένων. Τόσο στις ιδιωτικές όσο και στις κρατικές επιχειρήσεις/συστήματα, μια μικρή εργοδοτική μειονότητα κυριαρχεί και ελέγχει μια μεγάλη πλειονότητα εργαζομένων.
Η μετάβαση στον σοσιαλισμό
Αλλωστε, η δουλεία εμφανιζόταν επίσης συχνά με συνυπάρχουσες τις ιδιωτικές και κρατικές επιχειρήσεις που μοιράζονταν την καθοριστική σχέση αφέντη-σκλάβου. Ομοίως, η φεουδαρχία είχε ιδιωτικές και κρατικές επιχειρήσεις με την ίδια σχέση άρχοντα-δουλοπάροικου. Ο καπιταλισμός δεν εξαφανίζεται όταν λειτουργεί με συνυπάρχουσες ιδιωτικές και κρατικές επιχειρήσεις οργανωμένες γύρω από την ίδια σχέση εργοδότη-εργαζομένου. Ετσι, δεν συγχέουμε τον κρατικό καπιταλισμό με τον σοσιαλισμό.
Στον τελευταίο, ένα διαφορετικό, μη καπιταλιστικό οικονομικό σύστημα εκτοπίζει την οργάνωση των χώρων εργασίας στη βάση της σχέσης εργοδότη – εργαζόμενου προς όφελος μιας δημοκρατικής κοινοτικής οργάνωσης όπως στους εργατικούς συνεταιρισμούς. Η μετάβαση στον σοσιαλισμό μ’ αυτή την έννοια είναι επίσης ένα πιθανό αποτέλεσμα της αναταραχής σήμερα γύρω από τη διαμόρφωση μιας νέας παγκόσμιας οικονομίας.
Το υβρίδιο της Κίνας
Το υβρίδιο κράτους-ιδιωτικού τομέα στην Κίνα επιτυγχάνει εξαιρετικά υψηλούς και διαρκείς ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ και των πραγματικών μισθών που συνεχίζονται τα τελευταία 30 χρόνια. Αυτή η επιτυχία επηρεάζει βαθιά τους οικονομικούς εθνικισμούς παντού να κινηθούν προς αυτό το υβρίδιο ως μοντέλο. Ακόμη και στις ΗΠΑ, ο ανταγωνισμός με την Κίνα προσφέρεται για τη δικαιολόγηση μαζικών κυβερνητικών παρεμβάσεων. Οι δασμολογικοί πόλεμοι – που αύξησαν τους εσωτερικούς φόρους – θα μπορούσαν να υποστηριχθούν μ’ ενθουσιασμό από πολιτικούς που κατά τ’ άλλα κήρυτταν την ιδεολογία του laissez-faire. Το ίδιο ισχύει για τους εμπορικούς πολέμους που αποφασίζονται από την κυβέρνηση, την κυβερνητική στόχευση συγκεκριμένων εταιρειών για τιμωρία ή απαγορεύσεις, τις κρατικές επιδοτήσεις σ’ ολόκληρες βιομηχανίες όπως και τόσα οικονομικά σχέδια κατά της Κίνας.
Αυτοκρατορική παρακμή
Τρίτον, τις τελευταίες δεκαετίες, η αυτοκρατορία των ΗΠΑ κορυφώθηκε και άρχισε να παρακμάζει. Ακολουθεί έτσι το κλασικό πρότυπο γέννησης, εξέλιξης, παρακμής και θανάτου κάθε άλλης αυτοκρατορίας (ελληνική, ρωμαϊκή, περσική και βρετανική). Η αυτοκρατορία των ΗΠΑ αναδύθηκε και αντικατέστησε τη Βρετανική Αυτοκρατορία τον περασμένο αιώνα και ιδιαίτερα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Νωρίτερα, το 1776 και ξανά το 1812, η ​​Βρετανική Αυτοκρατορία προσπάθησε και απέτυχε στρατιωτικά ν’ αποτρέψει ή να σταματήσει την ανάπτυξη ενός ανεξάρτητου καπιταλισμού των ΗΠΑ. Μετά απ’ αυτές τις αποτυχίες, η Βρετανία ακολούθησε διαφορετικό δρόμο στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ. Μετά από πολλούς ακόμη πολέμους στις αποικίες της και με ανταγωνιστικές αποικιοκρατίες κατά τον 19ο και τον 20ο αιώνα, η βρετανική αυτοκρατορία έχει πλέον εξαφανιστεί.
Θα διδαχτούν οι ΗΠΑ;
Το ερώτημα είναι αν οι ΗΠΑ διδάχτηκαν ή ακόμη μπορούν να διδαχθούν από το βασικό πάθημα της αυτοκρατορικής παρακμής της Βρετανίας. Ή θα συνεχίσουν να δοκιμάζουν στρατιωτικά μέσα, όλο και πιο απεγνωσμένα και επικίνδυνα, για να διατηρήσουν μια παγκόσμια ηγεμονική θέση που αδυσώπητα παρακμάζει; Εξάλλου, οι πόλεμοι των ΗΠΑ στην Κορέα, το Βιετνάμ, το Αφγανιστάν και το Ιράκ χάθηκαν. Η Κίνα έχει πλέον αντικαταστήσει τις ΗΠΑ ως ο μεγαλύτερος ειρηνοποιός στη Μέση Ανατολή. Οι ημέρες του δολαρίου ΗΠΑ ως το υπέρτατο παγκόσμιο νόμισμα είναι μετρημένες. Η υπεροχή τους στις βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας πρέπει ήδη να μοιράζεται με τις κινεζικές βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας. Ακόμη και μεγάλοι CEO των ΗΠΑ, όπως ο Tim Cook της Apple και το Εμπορικό Επιμελητήριο των ΗΠΑ, επιθυμούν τα κέρδη από περισσότερες εμπορικές και επενδυτικές ροές μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας.
Βλέπουν με απογοήτευση τις αυξανόμενες, πολιτικά κατευθυνόμενες εχθροπραξίες της κυβέρνησης του Τζο Μπάιντεν που στρέφονται κατά του Πεκίνου.
Τι επιφυλάσσει το μέλλον;
Τέταρτον, η παρακμή της αυτοκρατορίας των ΗΠΑ εγείρει το ερώτημα για το τι ακολουθεί καθώς αυτή η παρακμή βαθαίνει.
Είναι η Κίνα ο αναδυόμενος νέος ηγεμόνας; Θα κληρονομήσει τον μανδύα της αυτοκρατορίας από τις ΗΠΑ όπως τον πήραν οι ΗΠΑ από τη Βρετανία; Ή θα αναδυθεί κάποια πολυεθνική νέα παγκόσμια τάξη και θα διαμορφώσει μια νέα παγκόσμια οικονομία; Η πιο ενδιαφέρουσα περίπτωση, και ίσως η πιο πιθανή, είναι ότι η Κίνα και ολόκληρη η ομάδα κρατών των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική) θ’ αναλάβει τη συγκρότηση και τη συντήρηση μιας νέας παγκόσμιας οικονομίας.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει ήδη εντείνει τις προοπτικές ενός τέτοιου αποτελέσματος, ενισχύοντας τη συμμαχία BRICS. Πολλές άλλες χώρες έχουν υποβάλει αίτηση ή θα υποβάλουν σύντομα αίτηση για ένταξη σ’ αυτήν την ομάδα.
Το οικονομικό μέλλον
Μαζί, έχουν τον πληθυσμό, τους πόρους, την παραγωγική ικανότητα, τις συνδέσεις και τη συσσωρευμένη αλληλεγγύη για ν’ αποτελέσουν νέο πόλο για την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη.
Αν έπαιζαν αυτόν τον ρόλο, τα υπόλοιπα μέρη του κόσμου από την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία μέχρι την Αφρική, την Ευρώπη και τη Νότια Αμερική θα επανεξέταζαν τις εξωτερικές πολιτικές τους, στο οικονομικό και το πολιτικό πεδίο.
Το οικονομικό τους μέλλον εξαρτάται εν μέρει από τον τρόπο με τον οποίο πλοηγούνται στον ανταγωνισμό μεταξύ παλαιών και νέων παγκόσμιων οικονομικών οργανισμών.
Αυτό το μέλλον εξαρτάται επίσης από το πώς οι επικριτές και τα θύματα τόσο του νεοφιλελεύθερου/παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού όσο και του εθνικιστικού καπιταλισμού αλληλεπιδρούν σ’ όλα τα έθνη.
Επιμέλεια: Γιώργος Γεωρτζόγλου